Đà Nẵng không chỉ nổi tiếng là thành phố biển hiện đại và năng động. Đến với Đà Nẵng, nhiều người sẽ được chiêm ngưỡng các công trình kiến trúc cổ. Điển hình là nhà thờ Tùng Sơn với sự ấn tượng đặc biệt khi được làm từ đá và nhựa cây.
Nhà thờ cổ Tùng Sơn nổi bật như một bức tranh kiến trúc độc đáo, đậm chất lịch sử và tâm linh ở vùng ven thành phố. Nằm tại xã Hòa Sơn, huyện Hòa Vang, cách trung tâm Đà Nẵng khoảng 20km, nhà thờ Tùng Sơn đã chứng kiến 120 năm lịch sử đầy sóng gió của thành phố. Điều đặc biệt là nhà thờ này được xây dựng hoàn toàn bằng đá, sử dụng chất liệu kết dính là hỗn hợp nhựa cây, vôi và các loại gỗ quý hiếm từ rừng Bà Nà như kiền kiền, xoan đào. Có thể nói đây là một hiện vật sống động của sự giao thoa giữa kiến trúc Gothic và nghệ thuật xây dựng truyền thống của Việt Nam.
Ngày đầu tiên khi bước chân vào khuôn viên rộng lớn, những lớp cửa dù phai màu nhưng gần như nguyên vẹn từ năm 1904. Du khách sẽ được chiêm ngưỡng mái chóp nhọn của nhà thờ. Nó làm cho du khách bị cuốn hút bởi vẻ đẹp cổ điển mà không hề già nua.
Thành lập vào năm 1904 bởi Cha Augustino Trần Như Huynh, nhà thờ Tùng Sơn mang trong mình những đặc điểm kiến trúc hiếm có. Nó là sự kết hợp giữa sự lạ mắt của kiến trúc Gothic và vẻ đẹp truyền thống của kiến trúc Việt xưa.
Những viên đá được chọn lựa từ núi đối diện cùng với nhựa cây và vôi đã tạo nên một tác phẩm kiến trúc vững chắc qua thời gian. Mặc dù lớp vữa ngoài nhà thờ đã bong tróc nhưng những lớp đá được xếp đều như kiến trúc một kiệt tác nghệ thuật. Lưu giữ gần như nguyên vẹn từ thời kỳ đầu, nhà thờ vẫn là nơi thực hành nghi lễ, sinh hoạt tôn giáo của Giáo họ Tùng Sơn thuộc Giáo xứ Phú Thượng.
Qua 120 năm, nhà thờ đã trải qua bốn lần trùng tu vào các năm 1954, 1985, 1996 và năm 2007. Một điểm thay đổi lớn nhất là mái ngói, từ ngói âm dương đầu tiên sau 50 năm, nhà thờ được thay thế bằng ngói xi măng như hiện nay. Tuy nhiên, những nỗ lực này không làm mất đi vẻ đẹp cổ điển của nó mà ngược lại, thêm phần nổi bật và hấp dẫn.
Nội thất bên trong nhà thờ Tùng Sơn còn gìn giữ được nhiều đồ sinh hoạt và thờ tự từ thời kỳ đầu đến nay. 14 cột gỗ lớn kiềm kiền với nhiều họa tiết sơn son thếp vàng mang đặc trưng kiến trúc Việt xưa vẫn gần như nguyên vẹn. Hiện vật độc đáo nhất chính là Thánh tích được chuyển từ Roma sang, trưng bày tại nhà thờ Phú Thượng.
Tuy nhà thờ đã trải qua 120 năm với những biến động và sự bào mòn của thời gian nhưng vẻ đẹp cổ điển của nó vẫn được giữ nguyên. Cảnh quan trong khuôn viên rộng lớn với nhiều cây xanh tạo bóng mát. Thêm vào đó là những bức tượng nghệ thuật tinh tế khiến cho không gian xung quanh nhà thờ trở nên trầm mặc và lãng mạn.
Tính đến thời điểm hiện tại, nhà thờ Tùng Sơn đang trải qua quá trình xuống cấp, đặc biệt là phần mái và một số điểm trên tường nhà. Tuy nhiên, với tinh thần bảo tồn và gìn giữ, giáo hội địa phương đang có kế hoạch phục chế lại phần mái ngói nguyên bản, cùng với việc sửa chữa các mảng tường để giữ nguyên màu sắc của thời gian.
Nhìn lại, nhà thờ cổ Tùng Sơn là một chứng nhận sống về sự bền vững và tình yêu thủ công nghệ thuật của những người xây dựng nó. Sự kết hợp hài hòa giữa các yếu tố kiến trúc quốc tế và bản địa, kiến trúc Gothic và nét đẹp Việt xưa khiến cho nhà thờ trở thành một biểu tượng độc đáo của sự đa dạng văn hóa tại Đà Nẵng.
Nhà thờ cổ Tùng Sơn không chỉ là nơi tôn giáo mà còn là một “bảo tàng thời gian” lưu giữ vẻ đẹp của quá khứ và là nguồn cảm hứng không ngừng cho những người yêu thủ công và lịch sử. Nếu có dịp khám phá thành phố Đà Nẵng bạn không thể nào bỏ qua địa chỉ độc đáo này được.
